مطالعه تطبیقی جرم محال

author

Abstract:

  جرم محـال، جرم ناقصی است که حصول نتیجه به دلیل عدم وجود موضوع یا فقدان شرایط لازم قانونی یا عدم کفایت وسیله­ی به کارگرفته شده، ممتنع بوده و از این حیث جرم منظور محقق نمی­گردد. تحقق جرم محال کاشف از سوء نیت مرتکبین آن است و آن­ها به لحاظ ذهنیت مجرمانه از مجرمی که مرتکب اصل جرم شده­اند، کمتر نیستند. هرچند، اگرچه جرم منظور محقق نشده، با این حال روشن است مرتکبین این جرایم نسبت به قانون عصیان ورزیده­اند. جرم محال از جرایمی است که همواره در حقوق ایران مطرح بوده و آرا مختلفی در مورد آن بیان گردیده است. قانون مجازات اسلامی 1370 به این اختلاف دامن زد و بسیاری از حقوقدانان بر این باور بودند که قانون مذکور سخنی از جرم محال در خود جای نداده است. لکن، قانون مجازات اسلامی 1392 در ذیل فصل شروع به جرم به تشتت آرا در این زمینه پایان بخشیده است. به هر روی، نمی­توان این امر را ابداعی در قانون مذکور دانست. زیرا ماده­ی مورد بحث با اندکی تغییر، رجعت به قانون مجازات عمومی 1352 می­باشد. ورود در عملیات اجـرایی و غیرممکن بودن تحقق جرم منظور، رکن مادی جـرم محال را تشکیل می­دهد. برخلاف نظر بسیاری از حقوقدانان درجرم محال ضرورتی به اتمام عملیات اجرایی نیست و می تواند عملیات اجرایی نیز در نیمه راه متوقف شود.     در قانون کیفری ایران برخلاف قانون کیفری انگلیس، جرم محال در جرایمی که رکن مادی آن­ها ترک فعل است قابل تحقق می­باشد. هم چنین، لازمه­ی تحقق جرم محال وجود قصد است. در خصوص کیفر یا عدم کیفر جرم محال نظریات مختلفی مطرح شده است. با این وجود، قوانین کشورهای مورد بحث قائل به مجازات جرم محال هستند. از سویی، بایستی ضرورت مجازات اخف نسبت به جرایم تام را مورد توجه قرار داد که برگرفته از آموزه­ی عینی است. درحقوق ایران جرم محال درحکم شروع به جرم بوده و مجازات اخـف از مجـازات جرم تام را در پی دارد. قانون انگلیس نیز جـرم محال را درحکم شـروع به جرم می­داند، لکن کیفر شروع به جرم یکسان با مجازات جرم تام موضوع آن می­باشد. مع الوصف، جرم محال در حقوق هر دو کشور مادامی که شروع به جرمِ رفتاری قابل مجازات باشد، جرم محال مانحن فیه نیز قابل کیفر خواهد بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جستاری در باب مبانی تجرّی در قیاس با جرم محال

جرّی همواره یکی از مباحث مناقشه برانگیزی است که ساحت جرم انگاری را در حوزۀ فلسفۀ حقوق کیفری درگیر خود نموده و از سوی دیگر به طور ظریفی با فلسفه اخلاق، فقه، اصول و کلام مرتبط شده است. در حقوق کیفری از تجرّی به عنوان جرم محال یاد می‌شود که البته جرم انگاری آن با چالشهای غامضی روبه رو است. این مقاله ضمن جستارگشایی این موضوع به طور شفاف درصدد پاسخ به این سئوالات است: اولاً؛ آیا اثبات مجازات بر...

full text

امکان سنجی تعیین مجازات برای جرم محال و شروع به جرم بر اساس ناروایی تجری

چکیده قوانین کیفری در نظام حقوقی ایران، قاعدتا باید مبتنی بر شریعت اسلام باشد. بنابراین استفاده از متون دینی در جهت تفسیر قانون و رفع ابهام از آن، بدیهی است. در قانون جزا در مورد حکم مرتکب به جرم محال و شروع به جرم، نظر جامعی وجود ندارد و مورد اختلاف نظر جدی در بین حقوق دانان می باشد. گرچه در حقوق اسلام عنوان شروع به جرم وجود ندارد ولی با توجه به شباهت مبناییِ تجری در اصول با شروع ب...

full text

بررسی شروع به جرم، جرم عقیم و جرم محال در لایحه مجازات اسلامی با نگاهی به سیر قانون گذاری

لایحه مجازات اسلامی برخلاف قانون فعلی، علاوه بر شروع به جرم، سایر جرایم ناتمام را نیز مورد شناسایی قرار داده است و این نه بدعت، بلکه رجعت مقنن است به قانون مجازات عمومی 1352 که طی آن، جرم محال را تحت عنوان در حکم شروع به جرم، و جرم عقیم را با تلویح بیشتری ضمن شروع به جرم، ذکر کرده است. مضاف بر آن قانونگذار در لایحه با پذیرش صریح عدم انصراف ارادی به عنوان شرط تحقق شروع به جرم، ابهام قانون فعلی ر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 7  issue 2 ( 14پاییزوزمستان1393)

pages  141- 163

publication date 2015-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023